Филология
Сабақтың коды Курс аты Сынып Академиялық кредит Cағат Апталық сабақ сағаттары (лекция) Апталық сабақ сағаттары (практика) Апталық сабақ сағаттары (зертханалық)
ATOAT 6309 Дәстүрлі жазба әдебиет және оның теориялық мәселелері Екінші курс 3 90 1 2 0
Пәннің сипаттамасы
Қазақ тілі
Ф.ғ.д., профессор Ергөбек Қ.С.

ХІХ ғ. екінші жартысы мен ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің үлкен бір саласы болып табылатын діни ағартушы-кітаби ақындардың шығармашылық мұрасын осы кезең әдебиетінің үдерісінде таныту. Зар заман сарынының діни ағартушылыққа ұласуы, айтыс жанрының ауызша дәстүрінің жазбаша үлгімен аралас келе бастауы ақындық поэзияның сазгерлікпен, орындаушылықпен ұштасып жатуы, түрлі жаңа жанрлардың енуі сияқты кезең әдебиетіндегі ерекше көрінген жайдың бірі – қисса-дастан жанрының дамуы, оның мол көрініс берген кезеңі – ХІХ ғасыр. Яғни, шығармашылығы діни-ағартушылық, сопылық іліммен, ой-идеямен өрілген, «Құран» сюжеттерін, «Мың бір түн», «Тотынама», «Шаһнама», «Кәлилә мен Димнә» ертегілерін өзек етіп нәзиралық туындылар жаратқан кітаби ақындар шоғыры осы кезеңде – ХІХ ғасырдың соңғы ширегі мен ХХ ғасыр басында шығармашылық етті.

Ежелгі дәуір әдебиеті, Қазақ әдебиетінің тарихы.

Әдебиеттануға кіріспе. Қазақ әдебиетінің сыны. 

1. баяндау әдісі,
2. пікір алмасу әдісі,
3. пікірталасу әдісі,
4. проблемалық әдіс,
5.  талдау әдісі.
 

1Әдебиетті оқытуда білімін және дағдыларын тәжірибе жүзінде қолданады;
2. Алынған кәсіби теориялық білімді ғылыми-педагогикалық зерттеулер жүргізу барысында қолдана алады;
3Ақпараттық технологияларды тәжірибеде қолданады
4Кәсібінің әлеуметтік маңызы мен мәнін түсінеді;
5Әдебиеттің тұжырымдамалық және теориялық негіздерін зерделеуге қабілетті
6. Әдебиеттің жалпы ғылымдар жүйесіндегі орны мен құндылығын зерделеуге қабілетті;
7Әдебиеттің даму тарихы мен қазіргі жағдайын зерделеуге қабілетті;
8. Кәсіби және тұлғалық тұрғыдан өсуге ұмтылады.
Haftalık KonuБағалау әдісі
1Кіріспе. ХІХ ғасырдың екінші жартысы ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті дамуының ерекшеліктеріСұрақ-жауап
2ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетіндегі дәстүрлі жазба әдебиеттің өркендеуіСұрақ-жауап
3Дәстүрлі жазба әдебиет және кітаби ақындарСұрақ-жауап
4Кітаби ақындық және оның даму кезеңдеріСұрақ-жауап
5Кітаби ақындардың шығармашылығының зерттелуіСұрақ-жауап
6Діни ағартушылық және кітаби нәзирашылдық дәстүрСұрақ-жауап
7Дәстүрлі жазба әдебиет және оның туындыларының жанрлық ерекшеліктеріСұрақ-жауап
8Шығармашылық тақырып және идеяСұрақ-жауап
9Мұхаммет пайғамбардың өмірі мен пайғамбарлық жолының жырлануы және «сира» жанрыСұрақ-жауап
10Мұхаммет пайғамбардың төрт шарияры және олардың діни қайраткерлік оқиғаларының жырлануыСұрақ-жауап
11Тақырып және образ, көркем бейнеСұрақ-жауап
12Тақырып және сюжеттік желіСұрақ-жауап
13Дәстүрлі жазба әдебиет және Алтын ОрдаСұрақ-жауап
14Тақырып және композицияСұрақ-жауап
15«Шаһнама» жыры және оның қазақ әдебиеті тарихындағы нұсқаларыСұрақ-жауап
Пәннің оқу нәтижелерімен байланысы
PÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8PÇ9PÇ10
Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар
1Ергөбек С. Қазақтың дәстүрлі жазба әдебиеті. Түркістан, 2013.
2Ждан А.Н. История психологий. М: Мос.унив. 2011.
3Бердібай Р. Он томдық шығармалар жинағы, 2 том: Гүлстанның бұлбұлдары.Жұлдыздар жарығы./Рахманқұл Бердібай. Құрастырған Д.Ысқақұлы. - Алматы: РПБК «Дәуір», 2018.
4Еңсегенұлы Т. «Авеста» – түркілерге ортақ мұра. Алматы: «Тоғанай Т», 2011.
5Садырбайұлы С. «Сөз асылы сөзде». А: «Қазақ университеті», 2009.
6Мырзахметов М. Қазақ қалай орыстандырылды. – А., Атамұра-Қазақстан, 1993.-128б.
7Қалижанұлы У. Қазақ әдебиетіндегі діни-ағартушылық ағым. А., Білім, 1998-256б.
8Бабалар сөзі. Көп томдық. Т.1. Астана. 2002.-448б.
9Келімбетов Н. Көркемдік дәстүр жалғастығы. Астана, 2000.
10Қазақ ертегілері. 6 томдық. А., 2000.
11Кенжебаев Б. Түрік қағанатынан бүгінге дейін. А., 2004.
12Ізтілеуұлы Т. Шаһнама. Астана, 2005.