| Сабақтың коды | Курс аты | Сынып | Академиялық кредит | Cағат | Апталық сабақ сағаттары (лекция) | Апталық сабақ сағаттары (практика) | Апталық сабақ сағаттары (зертханалық) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| МЕ2208 | Медиа этика | Екінші курс | 4 | 120 | 0 | 0 | 3 |
Пәннің мақсаты студенттерді этика және кәсіби журналистің моральдық-этикалық міндеттеріне, этика, эстетика ұғымдарын тереңдете отырып, журналистік этиканың құқықтық негіздеріне оқыту болып табылады. Тәртіп қабылданған этикалық кодекстер мен журналистер өз қызметі барысында кездесетін этикалық нормалар аясында кең ақпарат беруге бағытталған. ҚР журналистерінің Этикалық кодексі және халықаралық журналистиканың этикалық кодексі негізінде оқыту теориялық сипатқа ие.
-
Журналистикаға кіріспе
баяндау, пікір алмасу, пікір таластыру, ойын, сұхбат.
| 1 | ПОН 1 – Ақпараттық коммуникациялық технолгиялардың қарыштап дамуымен сандық медианың құндылықтарын, қазіргі заманғы әлеуметтік медиа құралдарының спецификалық ерекшеліктеріне қарай талдап-сараптау қабілетін меңгеріді, түсінеді; |
| 2 | ПОН 2 – Әлеуметтік ақпарат алу және деректерді жинауда оқиға орнына барып, оқиғаларды тікелей эфирде жариялауды ұйымдастыруда оны этикалық принциптерге сүйене отырып жасауды түсінеді; |
| 3 | ПОН 3 – Студент пәннен алған білімін қолдана отырып, практикада оқиға қатысушыларымен, куәгерлермен, басқа да өзекті ақпарат көздерімен байланыс орнатуды, мәліметтер жинақтауды меңгереді оқиға орнынан аудио (бейне) жабдықтарды қолдана алады; |
| 4 | ПОН 4 – еліміздің медиа саласына қатысты құқықтық нормативтері мен заңнамалармен танысады, Қазақстан Журналистері Этика кодексін талдап-жіктеп, түсінеді ; |
| 5 | ПОН 5 – Ньюсмейкерлер мен медиа мамандарына арналған халықаралық Этика кодекстерін оқып танысады, түсінеді; |
| 6 | ПОН 6 – медиа контент әзірлеуде пайдаланылатын ақпараттың шынайылығы мен өзектілігін тексеріп, деректердің шынайылығына көз жеткізуді үйренеді, талдайды, тәжірибеде қолданады; |
| 7 | ПОН-7 – болашақ журналистер ұлтаралық қатынастар, диспоралардың қақтығыстарынан репортаж жазуда ұстанатын этикалық принциптерді зерделейді, түсінеді; |
| 8 | ПОН 8 – Контентті оңтайландыру үшін дайындалған (оның ішінде жеке) материалдарды (сценарийлерді) бейімдеу, журналистік зерттеу және ақпарат жинау барысындағы кездесетін этикалық талаптармен танысып, талдайды, түсінеді; |
| 9 | ПОН 9– сөз бостандығы және журналистикадағы шектеулер тұрғысынан қарағандағы этикалық диллемаларға бойлайды, түсінеді; |
| 10 | ПОН 10 – медиа менеджмент және этика, БАҚ-қа қаржы тарту, жарнама, сенсациялық ақпаратты жариялауда кездесетін медиа этика қағидаттарын есте сақтайды,пайымдайды- түсінеді; |
| 11 | ПОН-11 – медианың деректердің шынайылығы мәселесін әлемдік үрдістермен сабақтыра талдап-саралайды, қолданады. |
| Haftalık Konu | Бағалау әдісі | |
|---|---|---|
| 1 | Этика туралы жалпы ұғым. Медиа этикаға кіріспе | презентация |
| 2 | ҚР БАҚ туралы заңдағы негізгі ұғымдар. БАҚ туралы заң мен ҚР Журналистерінің этикалық кодексі өзара сабақтастығы. | Ауызша |
| 3 | Әлемдік медиакодекстер | презентация |
| 4 | Журналист шығармашылығы және этикалық нормалар | Ауызша |
| 5 | Журналистің ақпарат жинау және зерттеу барысында этикалық нормалар | презентация |
| 6 | Сөз бостандығы және журналистикадағы шектеулер, ақпаратқа қол жеткізу құқығы. | Жазбаша |
| 7 | Этика және саясат: «саяси ойындар», ақпараттық манипуляция, фактілердің бұрмалануы. | Жазбаша |
| 8 | Медиа және кәсіби адалдық | презентация |
| 9 | Медиа қаржы және этика (жарнама берушінің БАҚ-қа қысымы, Ішкі цензура) | Жазбаша |
| 10 | Иммерсиялық журналистика және Этика | Ауызша |
| 11 | Жеке тұлға құпиясын сақтау әдебі және қоғамдық құқық Бейнені, фотоны жарялау құқығы; авторлық құқық т.б. | презентация |
| 12 | Дереккөзбен жұмыс этикасы: (атын атамау, жарияламау туралы өтініш болғанда, күдіктілерді анықтау) | Жазбаша |
| 13 | Әлеуметік желі әдебі: медиада краудсорсинг жолымен ақпарат жинау, қателіктер, кәсіби тұрғыдан әрекет ету. | Ауызша |
| 14 | Этносаралық, гендер, дінаралық, тақырыптарды жазу және этикалық мәселелер | презентация |
| 15 | Қорытынды. Қоғам және журналистика: әлемдік этикалық кодекстерге талдау. | Жазбаша |
| PÇ1 | PÇ2 | PÇ3 | PÇ4 | PÇ5 | PÇ6 | PÇ7 | PÇ8 | PÇ9 | PÇ10 | PÇ11 | PÇ12 |
|---|
| Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар | ||
|---|---|---|
| 1 | 1. Медиа және журналистика: теория мен практикаға жаңа көзқарас. Оқу құралы. - Алматы: «Ұлттық аударма бюросы» қоғамдық қоры, 2019. Ж. Бейнбриж, Н. Гок, Л. Тайнан. | |
| 2 | 2. Ошанова.О.Ж. БАҚ заңнамасы және этика: оқу құралы. Алма ты:Қазақ университеті,2020 | |
| 3 | 3. Медиа этика. Жас мамандардың тәжірибесінен. Оқу құралы. – Алматы, 2018 Ли Энн Пэк, Гай С.Рил. 2-басылым. | |
| 4 | 4. Этика журналиста. Учебное пособие. – Алматы, 2020. Дудинова Е. | |
| 5 | 5. Дудинова Е.И. Этика журналистика: учебное пособие. Алматы:Қазақ университеті,2020 | |
| 6 | 6. Жақсылықбаева, Р. С. Журналист этикасы. Оқу құралы [Текст] / Р. С. Жақсылықбаева. - Алматы : Қазақ ун-ті, 2021. - 140 с. | |
| 7 | 7. Уайдин, У. Журналист әдебі: Иман-инабат иірімдері және баспасөз. Оқу құралы. [Текст] / У. Уайдин. - Алматы : Қазақ ун-ті, 2021. - 134 с. |