Журналистика
Сабақтың коды Курс аты Сынып Академиялық кредит Cағат Апталық сабақ сағаттары (лекция) Апталық сабақ сағаттары (практика) Апталық сабақ сағаттары (зертханалық)
FCh / SH 4351 Факт-чекинг төртінші курс 5 120 0 0 2
Пәннің сипаттамасы
Қазақ тілі
Ажар Ахмет

Пәннің мақсаты: студенттерге жалған жаңалықтар феномені қызметінің табиғаты, эволюциясы және заңдылықтары туралы түсінік қалыптастыру; жалған ақпаратпен, ақпараттық манипуляциялармен, жалған жаңалықтармен күресу қабілеті. Пәнді оқу нәтижесінде студенттер төмендегі мәселелерді қарастырады: Фактчектің тәжірибесі мен әдіснамасы, заманауи медиалық ортада дезинформацияға қарсы әрекет ету тәсілдері, оқырмандарға желідегі контенттің дұрыстығын тексеруге көмектесетін жаңа бағдарламалар мен қосымшалар зерттелетін болады.

-

Практикалық журналистика

баяндау, пікір алмасу, пікір таластыру,  ойын, сұхбат.

1ПОН1 – Ақпараттық ресурстар даму тенденцияларын түсінеді. Журналистерге қажетті сервистермен жұмыс істеуді меңгеріп, қолданады ; ПОН 2 – цифрлық инфрақұрылым жүйесімен танысады, цифрлық технологияның жаңалықтар өндірісіне әсерін бағалайды, түсінеді; ПОН 3 – жергілікті интернет сайттарды жобалау, желідегі жарияланым сапасын бағалайды , ақпараттарды есте сақтайды көрсетеді;
2ПОН4-Пайдаланылатын ақпараттың шынайылығы мен өзектілігін тексеріп, фактчек жасаудың жолдарын меңгереді, түсінеді. ПОН 5 – ашық деректер базасы жұмысымен танысып, жұмыс істеуді меңгереді, практикада қолданады; ПОН 6 – фактчекинг құралдарымен танысып, фактчек жасауды үйренеді және жүйесін түсінеді.
3ПОН7-Пайдаланылатын ақпараттың шынайылығы мен маңыздылығын тексеріп, нақтылап, ақпаратқа верификация жасау тәсілдерін қолданады. ПОН 8 – ақпараттық және цифрлық сауаттылықтың мүмкіндіктерін түсінеді; ПОН 9 – медианың деректердің шынайылығы мәселесін әлемдік үрдістермен сабақтыра талдап-саралайды, қолданады.
Haftalık KonuБағалау әдісі
1Кіріспе: медиа сауаттылық туралы жалпы ұғымЖазбаша
2Жаңалықты бұрмалау, дезинформация және өтірікАуызша
3Ақпараттық манипуляцияпрезентация
4Вирусты өтірік: инфодемияСөздік
5Фактчекинг және верфикацияЖазбаша
6Интернет-цензура
7Фактчекинг: зерттеу әдістері: дебанкингЖазбаша
8Ғылыми мақалалардағы препринттерЖазбаша
9Ақпараттық соғыс: пропагандаАуызша және жазбаша
10Фейк ақпарат, фейк түрлеріЖазбаша
11Фактілерді тексеру: ашық деректер базасымен жұмыс істеуАуызша
12ГеодеректерАуызшаЖазбаша
13Фактчекинг: видеоның оқиға қатыстылығын анықтауАуызша және жазбашаЖазбаша
14Жеке және қоғамдық медиа гигиенаСөздік
Пәннің оқу нәтижелерімен байланысы
PÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8PÇ9PÇ10PÇ11PÇ12
Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар
11. Оразбекова, З. С. СМИ и международные конфликты на Евразийском пространстве. Учебное пособие. [Текст] / З. С. Оразбекова, Е. Б. Жанабаев. - Алматы : Қазақ ун-ті, 2017. - 100 с.
22. Фактчекинг журналистика зерттеуінің тренді:мүмкіндігі мен болашағы. Практикалық оқу құралы. Алматы, 2017
33. Ибраева , Г. Ж. Методы исследования журналистики. Учебное пособие. [Текст] / Г. Ж. Ибраева . - Алматы : Қазақ ун-ті, 2017. - 294 с.
44. Ложникова, О. П. Методика редактирования журналистского текста на радио и телевидении. Учебное пособие [Текст] / О. П. Ложникова. - Алматы : Қазақ ун-ті, 2021. - 108 с
55. Джонес, Д. Сандық журналистика [Текст] / Д. Джонес, К. Л. Салтер. - Алматы : ҚР білім және ғылым министрлігі, 2014. - 280 с.
66. Гороховский А. Фактчекинг как тренд журналистских расследований: возможности и перспективы. Практическое пособие. Алматы, 2017