Жалпы медицина
Сабақтың коды Курс аты Сынып Академиялық кредит Cағат Апталық сабақ сағаттары (лекция) Апталық сабақ сағаттары (практика) Апталық сабақ сағаттары (зертханалық)
PA 3208 Патологиялық анатомия Үшінші курс 5 150 3 1
Пәннің сипаттамасы
Орыс тілі, Қазақ тілі
м.ғ.к., аға оқытушы Татыкаева Угилжан Бурхановна

Пәннің мақсаты жалпы патологияның негізгі даму кезеңдерімен және оның басқа ғылымдар арасындағы алатын орны туралы, патологиялық процестердің пайда болуы, дамуы және нәтижелерін зерттеу кіреді. Олардың ішінде келесі топтар бөлінеді: зақымдалу, қан айналымы және лимфа айналымының бұзылуы, дегенерация, некроз, қабыну, иммунопатологиялық процестер, регенерация, бейімделу (адаптация) және компенсациялық процестер, склероз және ісіктер.

пародонттың және ауыз қуысының шырышты қабатының аурулары, ауыз қуысының хирургиясы, ауыз, тіс және жақ аурулары

анатомия негіздері, гистология және эмбриология, физиология, биологиялық химия, тіс морфологиясы және физиологиясы.

Дәріс: баяндау, пікір алмасу, пікірталасу, проблемалық әдістер.

Тәжірибелік сабақтар:ауызша талдау, есептер шығару, тапсырмалар мен жаттығуларды орындау, студенттердің білім деңгейін бақылау, құзіреттіліктерді меңгеруі бойынша тиімді кері байланыс, макро- және микропрепарат интерпретациялау, MCQ,PAL, SAQ, SGL, TaskBL, TBL.

Білімгерлердің оқытушымен бірлескен өзіндік жұмысы(ОБӨЖ):өткен тәжірибелік сабақтарында қарастырылған сұрақтарды тереңдетіп оқу, өз бетімен оқуға арналған тақырыптар және туындаған сұрақтар бойынша оқытушыдан кеңес алу.

Білімгерлердің өзіндік жұмысы(БӨЖ):тәжірибе түрінде орындалады деп көрсетілген тақырыптарды өз бетімен оқу, компьютерлік модельдер және бағдарламалармен жұмыс, шағын топтарда жұмыс, қосымша әдебиеттермен, электрондық ақпарат тасымалдаушылармен жұмыс, презентация, ғылыми рефераттар дайындау және қорғау.

1ПОН 1–Жалпыпатологиялық үрдістердің құрылымдық көріністерінің себептерін, механизмін және патогенезін, даму динамикасын (морфогенез), нәтижелерін; Зақымданудың әр бір түрінің негізгі морфологиялық дифференциальды белгілерін (альтерация, адаптация, қан және лимфаайналым бұзылыстары, қабыну, иммуннопатологиялық және ісіктік үрдістер) ажыратады;
2ПОН 2 – тіндерде және мүшелерде дамыған патоморфологиялық өзгерістері жалпы алып келуі мүмкін дамитын асқынулармен нәтижелерді анықтайды;
3ПОН 3 – адамдағы жалпы патологиялық процестердін жеке түрлері кезіндегі макроскопиялық езгерістерді сипаттайды;
4ПОН 4 – патогистологиялык препараттарды микроскопиялық зерттеу дағдыларын меңгереді.
5ПОН 5 – Әдеби деректерді дұрыс пайдаланып, компьютер технологияларын қолданып, презентация, график, схема, диаграмма жасауды дәлдікпен орындайды;
6ПОН 6 – патологиялық анатомияның басқа медициналық -биологиялық және медициналық пәндермен байланысын түсініп, тәжірибеде қолданады.
Haftalık KonuБағалау әдісі
1Дистрофиялар. Паренхималық диспротеиноздар:гиалинтамшылы,гидропиялық, түлеу. Паренхималық липидозы. Миокардтың, бауырдың, бүйректің майлы дистрофиясы. Паренхималық көмірсулы дистрофиялар (гликогеноздар).Ауызша және жазбашаЖазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
2Стромалы-қантамырлық диспротеиноздар:мукоидті ісіну, фибриноидтіісіну, гиалиноз. Амилои¬доз. Стромалы-қантамырлы липидоздар: жалпы семіздік, жүдеу (кахексия). Стромалы-қантамырлы гликогеноздар.АуызшаАуызша және жазбашаЖазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
3Аралас дистрофиялар. Хромопо-теидтер алмасуының бұзылуы. Гемоглобинді пигменттер алмасуының бұзылуы. Протеиногенді пигменттер алмасуының бұзылуы. Липидогенді пигменттер алмасуының бұзылуы. Минералдар алмасуының бұзылуы. Кальций алмасуының бұзылуы - кальциноздар. Тастардың пайда болуы. Тастар түзілуінің себептері мен механизмдері. Тастардың түрлері. Тастар түзілуінің нәтижесі.Ауызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
4Некроз. Некроздың клинико-морфологиялық формалары, нәтижесі. Апоптоз. Некрозбен апоптоздың салыстырмалы сипаттамасы.АуызшаАуызша және жазбашаЖазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
5Қан және лимфо айналым бұзылыстары. Толақандылық. Артериальды толақандылық. Ишемия. Қан кету. Плазморрагия. Стаз. Тромбоз. Эмболия. Этиологиясы, патогенезі, патоморфологиясы, соңы.АуызшаАуызша және жазбашаЖазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
6Веналық толыққандылық. Этиологиясы, патогенезі, патоморфологиясы, соңы.Ауызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
7Патология, соның ішінде ауыз құысының патологиясы: зерттеу әдістері мен объектілері. Аутопсия. Жасуша патологиясы. Ядро, органеллалар, жасуша мембранасы патологиясы.Ауызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауап
8Қабыну. Экссудативті қабыну. Этиологиясы, патогенезі, патоморфологиясы, соңы.АуызшаАуызша және жазбашаЖазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
9Иммунопатологиялық үрдістер. Иммуногенез бұзылыстарының морфологиясы. Иммуногенез бұзылыстары кезінде тимустың және перифериялық лимфоидті тіннің өзгерістері. Гипер-сезімталдық реакцияларының жедел және баяу түрлері. Трансплантациялық иммунитет реакциялары.Ауызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
10Пролиферативті қабыну: аралық (ин¬терстициальды), гранулемалық,өткірүшті кондиломалар және полиптер түзілуімен өтетін қабыну. Мерез.Біріншілік, екіншілік, үшіншілік кезеңдері.АуызшаАуызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
11Бейімделу. Компенсация үдерістері Бейімделу және орнын толтыру үрдістерінің морфологиялық сипат-тамасы: атрофия, гипертрофия (гиперплазия), организация, тіндердің қайтақұрылуы, метаплазия және дисплазия. Жеке тіндердің және мүшелердің регенерациясы. Жаралардың жазылуы.Ауызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
12Ісіктер. Ісіктік үрдістің этиопатогенезі. Ісіктердің гистогенездік жіктелуі. Қатерлі және қатерсіз ісіктер. Ағзаға тән эпителий ісіктері. Арнайы даму орны жоқ эпителийлік ісіктер. Экзо- және эндокринді бездердің ісіктеріАуызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
13Мезенхималық ісіктер. Меланин түзетін тіннің ісіктері. Жүйке жүйесі мен ми қабықшаларының ісіктеріАуызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
14Қан жүйесінің ісіктері. Лейкоздар. ЛимфомаларАуызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
15Балалар ісіктеріАуызша және жазбашапрезентацияСұрақ-жауаптест
Пәннің оқу нәтижелерімен байланысы
PÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8PÇ9PÇ10PÇ11PÇ12PÇ13
Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар
11. Патологиялык анатомия: оқулық/ А. И. Струков, В. В. Серов; қазақ тiлiне аударған жэне жауапты редакторы М. Т. Айтқулов. - 5-ші басылым, стереотипті. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2013. – 984б. 2.Патологиялық анатомия: оқулық/ Ж. Б. Ахметов. - өңделген және толықтырылған 4-басылым. –Алматы, Эверо, 2015. - 792 б. 3. Патологиялық анатомия (атлас)/ред. басқарған О. В. Зайратьянц қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы М. Т. АйтқұловМ.:ГЭОТАР - Медиа,2015ж., -1128 4. Оқулық. Патология 1-2 том 2015ж. Пауков В.С., ауд. Апбасова С.А., Алимбекова Б.Р 5.Дистрофиялар. Аутофагия. Апоптоз. оқу-әдістемелікқұрал. Жуманазаров Н.А., ТатыкаеваУ.Б.,Досжанов С.С., Ирисметова Д.Н. 2017, Туркістан. 101 бет. 6. ЖалпыпатологиялықүрдістердіңморфологиялықАтласы.Оқуәдістемелікқұрал .М.М.Түсіпбекова Алматы «ЭВЕРО» 2014ж