Шетел филологиясы (түрік тілі)
Сабақтың коды Курс аты Сынып Академиялық кредит Cағат Апталық сабақ сағаттары (лекция) Апталық сабақ сағаттары (практика) Апталық сабақ сағаттары (зертханалық)
KTT 2223 Көне түрік тілі Екінші курс 3 90 2 1 0
Пәннің сипаттамасы
Қазақ тілі
PhD Ержан Өмірбаев

Түркі тілінің ең алғашқы жазба нұсқасы болып саналатын көне түркі тілі мен одан кейінгі ұйғыр жазба тіліне тоқталады. Руника және ұйғыр графикасы жайлы қысқаша мәлімет беріліп, транскрипцияланған мәтіндер негізге алынады. Сонымен қатар, сол кезеңдегі фонетикалық, морфологиялық, синтаксистік ерекшеліктерін зерттеу жүргізіледі. Аталған кезеңде жазылған жазба ескерткіштерінің тілдік ерекшеліктерін қазіргі түрік тілімен салыстыра қарастылады.

TTBK 1201 Түрік тіл біліміне кіріспе 

ТТТ 4219 Тарихи Түркі тілдері (Қарахан)

баяндау, мәтінмен жұмыс жасау, пікір алмасу

1Түрік тілінің тарихын үйренеді, Орал-Алтай тіл тобының ерекшеліктерін анықтайды
2Көне түрік тілі, көне ұйғыр, шағатай тілдеріндегі мәтіндерді оқиды, түсіндіреді
3Түрік тілінің тарихын дәуірге бөлу принциптері, әдеби түрік тілінің даму кезеңдері және түркі мемлекеттерінің тарихы туралы білімін қалыптастырады
4Шағатай және осман тілдеріндегі қолжазбаларды транскрипция жасайды және оның түсіндірмесін қазіргі түркі тілдерінде береді
5Қараханидтер кезеңіндегі жазба мәдениетінің өзіндік ерекшеліктерін көрсетеді
6Ежелгі түркі қоғамы мен ежелгі түркі мемлекеттігін зерттеудің мәселелерін, перспективаларын анықтайды және жақын арадағы міндеттерді тұжырымдайды
Haftalık KonuБағалау әдісі
1Түрік тілінің әлем тілдері арасындағы орны Алтай тілдерінің теориясыАуызша және жазбаша
2Үлкен отбасылық теориялар Ностратикалық теория Еуразиялық теорияАуызша және жазбаша
3Көктүріктерге дейінгі Солтүстік Қытай мен Орта АзияАуызша және жазбаша
4Көктүріктер Батыстық көктүрктерАуызша және жазбаша
5Көктүріктердің қапастағы болған кезеңі – Күршад төңкерісі Тәуелсіздік және Көк түріктердің екінші кезеңіАуызша және жазбаша
6Көктүрктер және түрік тіліАуызша және жазбаша
7Көктүрік жазба мәтіндері Көктүрік беңгү тастарыАуызша және жазбаша
8Ұйғыр битигтері Енисей жазбаларыАуызша және жазбаша
9Көктүрік жазба мәтіндерінің табылуы, оқылуы және зерттелуі Жасалған жұмыстарАуызша және жазбаша
10Көктүрік жазуы Көктүрік әліпбиінің шығу тегіАуызша және жазбаша
11Көктүрік жазуындағы емлеАуызша және жазбаша
12Көктүрік тілінің тілдік ерекшеліктеріАуызша және жазбаша
13Формасы Сөз тудырушы жұрнақтарАуызша және жазбаша
14Есімше, Сын есім тудырушы жұрнақтар, көсемшеАуызша және жазбаша
15Етістіктер Күрделі етістікАуызша және жазбаша
Пәннің оқу нәтижелерімен байланысы
PÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8PÇ9PÇ10PÇ11PÇ12
Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар
1А.Акар. Түрк дили тарихи, Пегем яайынжылык, Анкара, 2016
2С.Гүрсес. Түрк митоложиси, Истанбул Билги университеси яайынлары, Истанбул, 2018
3Ж.Өзтүрк. Түрк тарихи ве күлтүрү, Поиникс яайынлары, Анкара 2016
4К.Адамаз. Дил ве едебият чалышмалары, Нобел яайынжылык, Измир, 2018