Медицина
Сабақтың коды Курс аты Сынып Академиялық кредит Cағат Апталық сабақ сағаттары (лекция) Апталық сабақ сағаттары (практика) Апталық сабақ сағаттары (зертханалық)
BN7303 Биоэтика негіздері Бірінші курс 5 150 0 3 0
Пәннің сипаттамасы
Қазақ тілі
PhD Жунисова М.Б.

Пән ғылыми зерттеудің сипаты мен әдістемесін таңдауда этикалық көзқарастардың әсерін және негізгі категориялардағы этикалық стандарттарды қарастырады. Зерттеу барысында этикалық нормалар, мәдениет аралық ғылыми ортадағы этикалық мәселелер сарапталады. Бұл биомедициналық технологиялардың жетістіктерімен, биология мен медицинаның жаңа ғылыми жетістіктерімен байланысты туындайтын, денсаулық сақтау практикасына еңгізілетін, кейде екіұшты және қарама-қарсы пікірлер мен бағалауды тудыратын этикалық-философиялық, медициналық-әлеуметтік, әлеуметтік-құқықтық және басқа да проблемаларды түсінуге мүмкіндік береді.

ас-ауызша сұрау, жқ – жоба қорғау, OR, PAL, SAQ, SGL, TaskBL-тиісті бақылау түрі таңдап алынады. 

OR (oral report) – презентация

PAL (peer-assisted learning) - құрбы-құрдастары арқылы оқыту

SAQ (short answer questions)-қысқа жауапты сұрақтар

SGL (small group learning) - шағын топтарда оқыту

TaskBL (task-based learning) - мәселелерге/есептерге негізделген оқыту

1Ғылыми-зерттеу еңбектерін жазуда, этикалық көзқарастардың әсерін және негізгі категориялардағы этикалық стандарттарды пайдаланады.
2мәдениет аралық ғылыми ортадағы этикалық мәселелерлер бойынша сыни пікір қалыптастыра алады.
3заманауи зерттеу әдістері мен дағдыларының ерекшеліктерін жүйелі түрде түсініп, ғылыми-зерттеу жұмыстарында этикалық нормаларды қолданады
4биомедициналық технологиялардың жетістіктерімен, биология мен медицинаның жаңа ғылыми жетістіктерімен байланысты туындайтын, денсаулық сақтау практикасына еңгізілетін, қарама-қарсы пікірлер мен бағалауды тудыратын этикалық-философиялық, медициналық-әлеуметтік, әлеуметтік-құқықтық және басқа да проблемаларға көңіл бөледі, ғалымдармен байланыс ұйымдастырады және орнатады.
5биомедициналық зерттеулер жүргізу барысында этикалық мәселелерге кәсіби және жан-жақты талдау жүргізуге қабілетті
Haftalık KonuБағалау әдісі
1Денсаулық сақтауды дамытудың этикалық мәселелері. Пайда мен тәуекелді теңестіру.Ауызша
2'Халықтың осал топтары өкілдерінің қатысуымен биомедициналық зерттеулер жүргізудің биоэтикасы' ұғымыАуызша
3Биомедициналық зерттеулерді этикалық реттеу негіздері: халықаралық және ұлттық нормативтік-құқықтық құжаттарАуызша және жазбаша
4Биоэтикалық комитеттер: қызметі, принциптері. Клиникалық зерттеулер жүргізудегі этикалық комитеттердің рөліАуызша және жазбаша
5Клиникалық зерттеулерді жүргізу және тоқтату қағидаларымен ақпараттандырылған келісім алу рәсімі. Ақпараттандырылған келісім ұғымы. Субъектінің биомедициналық зерттеулерге қатысуға келісімін алу критерийлеріСұрақ-жауап
6Объектісі адам немесе жануар болып табылатын ғылыми зерттеулер материалдарын этикалық және моральдық-құқықтық бағалауАуызша және жазбаша
7Академиялық адалдық қағидалары және ғылыми этика. Ғылыми жұмыстарға сілтеме жасау жолдары мен түрлері. Әдебиеттің ғылыми контекстінде жазу және жариялау кезінде авторлықтың жалпы принциптерін сақтау, мысалы, зияткерлік меншік құқығын сақтау қағидаларыАуызша және жазбашапрезентациятест
8Кәсіби қызмет шеңберінде алынған кез келген ақпаратқа қатысты деректерді қорғауға және құпиялылыққа қатысты этикалық қағидаларАуызша
9Дәрігерлік қателіктер, кәсіби дәрігерлік мінез-құлық ережелері мен принциптері, пациент пен дәрігердің құқықтарыАуызша
10Паллиативтік көмек көрсетудің моральдық-этикалық мәселелеріАуызша және жазбаша
11Трансплантология, эксперименттік медицина принциптерін анықтайтын негізгі этикалық-құқықтық мәселелерАуызша
12Онкологиялық аурулар кезінде этикалық мәселелердің ерекшеліктеріСұрақ-жауап
13Репродуктивтік жүйеге байланысты этикалық принциптерАуызша және жазбаша
14Психиатрия саласындағы дәрігер мен пациенттің арасындағы моральдық этикалық мәселелерАуызша және жазбаша
15Медициналық білім беру процесіндегі деонтологиялық мәселелерАуызша және жазбашапрезентациятест
Пәннің оқу нәтижелерімен байланысы
PÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8
Оқулық / Материал / Ұсынылатын ресурстар
11. Биоэтика. Том 1. Общая часть. Учебник. Моисеев В.И., Моисеева О.Н. Москва. Гэотар-Медиа.2021г. -160с. 2. Хрусталев Ю.М. Биоэтика .Учебник. Москва. Гэотар-Медиа. 2017г. -400с. 3. Арчаков А.И.. Биоэтика и глобальные вызовы. Москва. «Вече». 2020. - 672 с. 4. Гоглова, О.О. Биомедицинская этика / О.О. Гоглова, С.В. Ерофеев, Ю.О. Гоглова. - М.: Питер, 2018г. -272 c.