Temel Kavramlar

Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS)

Sokrates-Erasmus kapsamında desteklenen bir başka etkinlik alanını oluşturan Avrupa Kredi Transfer Sistemi bir akademik denklik sistemi olup, temel amacı farklı ülkelerin eğitim kurumlarında öğrenim gören değişim öğrencilerinin aldıkları derslerin sonuçlarının olabildiğince adil bir biçimde ilgili kurumlarca karşılıklı olarak tanınmasını sağlamaktır. Bu sistemin uzun vadeli amacı ise, kredi ve notlandırma konularında Avrupa çapında standartlaşmayı sağlamak, böylelikle Avrupa Bütünleşmesinin eğitim boyutunu güçlendirmektir. Bu bakımdan Avrupa Kredi Transfer Sistemi, yüksek öğrenim alanında Avrupa çapında geçerli bir ‘ortak dil’ olarak nitelendirilmektedir.

AKTS öğrenci hareketliliğini kolaylaştırmak ve öğrencilerin yurtdışında gördükleri eğitimlerinin kendi ülkelerinde tanınmasını garanti altına almak için AB tarafından 1980’lerin sonuna doğru geliştirilmiştir.

  • AKTS, ilk olarak 1988 yılında ERASMUS Programı altında kurulmuştur.
  • 6 yıllık pilot uygulamanın başarısı üzerine AKTS, ERASMUS’a dahil edilmiştir (1995-1999).
  • 1998 yılı başlarında ise Avrupa Kredi Transfer Sistemi Rehberlik Ağı oluşturulmuştur.
  • AKTS’nin işleyişini yerinde görmek için sistemin uygulandığı kurumlar, iki uluslararası AKTS uzmanı tarafından ziyaret edilmektedir.
  • Bu uzmanlar, başarılı uygulamaları belirledikten sonra bir değerlendirme yaparak, çeşitli önerilerde bulunmakta ve sistemin tüm AB kurumlarında istikrarlı bir şekilde gelişimini sağlamaktadır.
  • Socrates kapsamında her yıl 200.000 öğrencinin dolaşımda olduğu göz önüne alınırsa, AKTS’nin gerekliliği daha iyi ortaya çıkmaktadır.

AKTS Kredisi Nedir?

AKTS kredisi, öğrencinin bir dersi başarıyla tamamlayabilmesi için yapması gereken çalışmaların tümünü (teorik ders, uygulama, seminer, bireysel çalışma, sınavlar, ödevler, v.b) ifade eden bir birimdir.

  • AKTS, bir programın amacına ulaşmak için gerekli olan öğrenci iş yükü (student workload)’ne dayanan öğrenci merkezli bir sistemdir. Programın amaçları açıklanırken kazanılacak öğrenme çıktıları (Learning outcomes ) ve Beceriler (Competences), belirtilmelidir.

Learning Outcomes(LO)= Beceriler seti: Öğrenme sürecini tamamladıktan sonra veya uzun vadede öğrencinin neyi bileceği, neyi nasıl anlayacağı ve neler yapabileceğini ifade eden bir listedir.

Student Workload: Planlanan öğrenim aktivitelerini tamamlamak için gerekli zaman düşünülerek verilen yüktür. Bu yük derse katılma (teorik ders), laboratuar, uygulama, seminer, bağımsız veya özel çalışma, proje hazırlama ve sınav sürelerinin toplamından oluşur.

  • AKTS’de bir akademik yıllık (iki dönem) eğitime 60 kredi, bir dönemlik (yarıyıl veya sömestre) eğitime ise 30 kredi verilir.
  • 1 akademik yılda 3 dönem uygulaması bulunan kurumlarda, her bir dönem için 20 AKTS kredisi verilir.
  • Öğrenciler, dört yıllık eğitim sonunda toplam 240 AKTS kredisi toplayarak mezun olur.
  • Bir yıllık toplam 60 AKTS’nin oluşturulmasında, 1 AKTS= 25-30 çalışma saati olarak düşünülür (bir günde öğrencinin 8 saat çalıştığı varsayılırsa). Bu da yıllık 1500-1800 saat (37,5-45 hafta/yıl( tutarında bir iş yüküne karşılık gelir.
  • İdeal olan hesaplama yöntemi, öğrencilerin herhangi bir ders için harcamış oldukları toplam zamanın ölçülmesidir. Böylece, öğrencilerin bir dönemde almak zorunda oldukları derslerin her biri için ayrı ayrı hesaplanan toplam iş yükü miktarı 30 AKTS (bir dönemlik kredi miktarı) olarak düşünülüp, toplam iş yükü içerisinde her bir dersin karşılık geldiği AKTS belirlenir. Derslerin toplam iş yükü hesabında anketlerle öğrencilerin katılımının sağlanması son derece önemlidir.
  • Kısaca AKTS kredisi, bir akademik yılı herhangi bir yükseköğretim kurumunda tam zamanlı olarak tamamlamak için gereken toplam çalışma zamanına göre, ilgili dersin ne kadarlık çalışma gerektirdiğini belirten bir sayıdır.